De visie achter Bijbel Next: jouw rol als tienerleider

Bijbellezen als gezamenlijke ontdekkingstocht, waarbij je als leiding en tieners samen optrekt om betekenis te ontdekken in een Bijbeltekst: dat is het ideaal van de jongerentheologie. Bijbel Next is hierop gebaseerd, dus als je de programma’s volgt, pas je dit principe al ongemerkt toe. Maar hoe kun je nog bewuster je rol pakken als tienerleider? Volgens de jongerentheologie kan dat op drie manieren: als aandachtige waarnemer, betrokken reisgenoot en gids.

Aandachtige waarnemer

De rol waar alles mee begint, is die van aandachtige waarnemer. In deze rol kijk en luister je goed naar de vragen die de tieners stellen en de antwoorden die ze geven. Je kijkt hoe zij zelf in gesprek gaan met de Bijbel en de christelijke traditie. Je gaat na waar hun interesse ligt en welke werkvormen hen motiveren. Veel meer dan aandachtig kijken en waarnemen doe je in deze rol niet. Dit is dan ook de rol die we het vaakst over het hoofd zien, terwijl hier juist de basis ligt onder het werken met tieners. Deze rol helpt je om de programma’s te kiezen die goed bij je groep passen. En vanuit deze rol kun je soms besluiten dat een bepaalde werkvorm op deze manier niet bij je groep gaat werken en dat je hem wilt aanpassen. In deze rol geniet je bovendien gewoon van de mooie vragen en antwoorden van de tieners.

Betrokken reisgenoot

In de rol van betrokken reisgenoot begeleid je het gesprek en de andere werkvormen. Je stelt hen vragen, je helpt hen op elkaar te reageren, je schept veilige kaders waarbinnen alles gezegd mag worden. Deze rol wordt in Bijbel Next bijvoorbeeld heel zichtbaar tijdens het programmaonderdeel ‘geloofsgesprek’. Door de vragen die jij stelt, stimuleer je de tieners zelf betekenissen te ontdekken in het Bijbelgedeelte. Wie weet zien ze wel heel andere dingen dan jij zelf ontdekt hebt. Als betrokken reisgenoot ben je terughoudend met het geven van jouw visie en jouw antwoorden. Voor je het weet stop je daardoor het denkproces van de tieners.

Gids

Af en toe wil je natuurlijk wel graag delen hoe jij iets ervaren hebt of wat jou geraakt heeft in het Bijbelgedeelte. Daar is in Bijbel Next ook alle ruimte voor. Je doet dit door de rol van gids in te nemen. Om zich verder te kunnen ontwikkelen, hebben tieners nieuwe stof en nieuwe inzichten nodig die hun denken en ervaren weer een impuls geven. Als gids ga jíj als tienerleider in gesprek met het Bijbelgedeelte.

Je kunt deze invullen door extra achtergrondinformatie te geven. Dit aspect komt binnen Bijbel Next bijvoorbeeld bij het programmaonderdeel ‘Beter Bijbellezen’ goed tot z’n recht. Door dit programmaonderdeel krijgen de tieners meer zicht op het Bijbelgedeelte, en jij kunt hen daarbij helpen door de kennis die je al had of die je in je eigen voorbereiding hebt opgedaan.
Maar je kunt ook een gids zijn door een persoonlijke ervaring te vertellen die raakt aan het thema dat centraal staat. Zo zien de tieners dat het thema van die avond heel concreet kan zijn in het leven van gewone gelovige mensen.

Ruimte bieden

Wees wel zorgvuldig met het inzetten van deze rol. Als je het te vaak en te veel doet loop je twee risico’s. Ten eerste herkennen de tieners zich misschien wel helemaal niet in jouw verhalen en gaan daardoor twijfelen aan de manier waarop zij geloven. Ten tweede kun je de eigen zoektocht van de tieners stoppen als je deze rol te vroeg inzet. Jouw persoonlijke verhaal kan dan gaan dienen als ‘het goede antwoord’ op de vraag.

Waar de rol van de aandachtige waarnemer nogal eens te weinig ingezet wordt, geldt van de rol van gids misschien wel het tegenovergestelde – zeker als er een lange stilte valt, is het verleidelijk om die in te vullen met jouw eigen kennis of ervaring. Maar is slechts een van de drie rollen die je hebt. Als de rol van gids minder vaak inzet, bied je de tieners meer ruimte om zelf betekenis in de Bijbel te ontdekken.

Lees ook de artikelen over de visie op de Bijbel die achter Bijbel Next zit en over de leefwereld en ontwikkeling van tieners.